โจวเอินไหล นายกรัฐมนตรีคนแรกของสาธารณรัฐประชาชนจีน ตอนที่ 1
หลังจากที่พรรคคอมมิวนิสต์มีชัยชนะเหนือรัฐบาลก๊กมินตั๋ง และสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนขึ้นโดยมีพรรคคอมมิวนิสต์เป็นผู้นำ ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศในช่วงแรกนั้นเต็มไปด้วยความยากลำบาก เพราะการที่จีนปกครองด้วยระบบคอมมิวนิสต์ทำให้ถูกกีดกันจากชาติตะวันตก จนกระทั่งสามารถสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับประเทศสหรัฐอเมริกาได้ด้วยวิธีการทูตปิงปอง โดยผู้ที่อยู่เบื้องหลังการทูตนี้คือ “นายกรัฐมนตรีโจวเอินไหล”
โจวเอินไหลเกิดเมื่อวันที่ 5 มีนาคม ค.ศ. 1898 ที่เมืองหวยอัน มณฑลเจียงซู ในครอบครัวของขุนนางที่สืบต่อกันมาหลายช่วงคน ชีวิตในวัยเด็กเป็นไปอย่างยากลำบาก เนื่องจากปู่ที่รับราชการไม่ได้เหลือมรดกไว้ให้ แม้ว่าบิดาและอาจะรับราชการแต่ก็ไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่าย เพราะการใช้ชีวิตที่ต้องรักษาหน้าตาทางสังคมในระบบศักดินา และการที่บิดาต้องออกไปทำงานในที่ห่างไกล ทำให้โจวเอินไหลต้องเป็นผู้ดูแลครอบครัวมาตั้งแต่อายุ 10 ขวบ
เมื่อโจวเอินไหลเกิดมาได้ไม่นาน บิดาก็ล้มป่วย ตามธรรมเนียนจีนแล้วถือว่าดวงไม่สมพงษ์กัน จึงยกให้เป็นบุตรบุญธรรมของอา โจวเอินไหลจึงได้รับการดูแลจากอาสะใภ้ที่เป็นผู้มีการศึกษา และได้รู้จักวรรณกรรมเด่นของจีนอย่างไซอิ๋ว 108 ผู้กล้าแห่งเขาเหลียงซาน และความฝันในหอแดง จนกระทั่งอายุ 12 ปี จึงได้ออกเดินทางไปอยู่กับบิดาและได้รับการศึกษาตามแบบตะวันตก โจวเอินไหลได้รู้จักหนังสือปฏิวัติจากการแนะนำของเกาเกออู ครูสอนประวัติศาสตร์ที่มีหัวใจของนักปฏิวัติ
โจวเอินไหลเรียนระดับมัธยมศึกษาที่โรงเรียนมัธยมหนันไค ซึ่งเป็นโรงเรียนเอกชนที่เปิดกว้างทางความคิด นับเป็นจุดเริ่มต้นของการเป็นนักปฏิวัติ โดยโจวเอินไหลได้เข้าร่วมกิจกรรมต่อต้านประธานาธิบดีหยวนซื่อข่าย และเมื่อจบการศึกษาจึงไปเรียนต่อที่ประเทศญี่ปุ่นเป็นเวลาหนึ่งปีครึ่ง ในช่วงเหตุการณ์เคลื่อนไหว 4 พฤษภาคม ค.ศ. 1919 โจวเอินไหลได้เป็นบรรณาธิการหนังสือสมาพันธ์นักเรียนเทียนจิน แต่ถูกปิดไปพร้อมกับโจวเอินไหลถูกจับกุมตัวและถูกจำคุกเป็นเวลาครึ่งปี เมื่อถูกปล่อยตัวในปี ค.ศ. 1920 โจวเอินไหลได้เดินทางไปยังประเทศฝรั่งเศส ในช่วงนั้นโจวเอินไหลมีแนวความคิดด้านสังคมนิยม หลังจากได้อ่านประกาศพรรคคอมมิวนิสต์และหลักการแนวคิดคอมมิวนิสต์ รวมถึงหนังสือ War of Classes
ในระหว่างอยู่ที่ประเทศฝรั่งเศสโจวเอินไหลมีส่วนร่วมทางการเมืองอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นนักข่าวนอกสถานที่ที่เขียนบทความกลับมายังแผ่นดินใหญ่อย่างต่อเนื่อง หรือการรวมกลุ่มจัดตั้งกลุ่มเยาวชนจีนแนวคิดคอมมิวนิสต์ในยุโรป ในปี ค.ศ. 1923 พรรคคอมมิวนิสต์ได้ร่วมมือกับพรรคก๊กมินตั๋งเพื่อพัฒนาประเทศ โจวเอินไหลได้จัดตั้งพรรคก๊กมินตั๋งสาขายุโรปขึ้น เมื่อกลับแผ่นดินจีนแล้ว โจวเอินไหลได้ศึกษาในโรงเรียนทหารและการปกครองหวงผู่ มณฑลกวางตุ้ง และได้รับคัดเลือกเป็นผู้บัญชาการแผนกการเมืองในปี ค.ศ. 1925
จากนั้นเมื่อเจียงไคเช็คได้จับกุมปัญญาชนพรรคคอมมิวนิสต์โดยอ้างว่าเพื่อความมั่นคง โจวเอินไหลจึงลาออกจากการทหาร และเป็นจุดแยกทางกันระหว่างพรรคคอมมิวนิสต์และพรรคก๊กมินตั๋งที่กลายเป็นสงครามชิงแผ่นดินต่อมา